L'ivresse du Pouvoir

Met LE BEAU SERGE luidde Claude Chabrol in 1959 met collega-debutanten Truffaut, en Resnais de Nouvelle Vague in. Ze presenteerden met hun korte, lowbudget films een nadruk op het stadse leven, een wantrouwen van autoriteit en afkeer van feelgood-cinema. Allerlei filmtechnische middelen zoals stilstaande beelden, onrustige muziek en vreemde montage werden ingezet om het publiek er aan te blijven herinneren dat het slechts naar een film zat te kijken. Hollywood en mainstream cinema golden daarbij als natuurlijke vijanden: de Nouvelle Vague maakte geen dromen mogelijk, maar verenigde auteurs met een sterk persoonlijke visie. Van de regisseurs die geassocieerd worden met deze Franse filmstroming is Claude Chabrol (Parijs, 1930) samen met Jean-Luc Godard veruit de meest productieve gebleken. Nu, op vijfenzeventig jarige leeftijd, regisseert Chabrol voor de zevende keer zijn lievelingsactrice Isabelle Huppert.

In L'IVRESSE DU POUVOIR doet Huppert in de rol van rechter Jeanne Charmant-Killman verwoede pogingen om tegen frauderende zakenmannen te procederen. Ze zet alles op alles om te zorgen dat ze een gerechtelijke voet tussen de deur krijgt van de door mannen gedomineerde en van sigarenrook doortrokken zakenwereld. De ene na de andere laat ze verschijnen in haar kantoor en ze doet haar uiterste best om zich niet te laten intimideren. Met hard, maar eerlijk spel wil ze een einde maken aan steekpenningen, frauduleuze handeltjes en leugenachtige deals. Koste wat kost moeten er koppen gaan rollen. Het werk slokt haar echter zo op, dat thuis de spanningen langzaam maar zeker toenemen. Haar man voelt zich niet serieus genomen en lijkt het slecht te kunnen verkroppen dat zij zo succesvol is.

Jeanne raakt op een zelfde manier bedwelmd door de macht (de letterlijke vertaling van de titel), net zoals de mannen tegen wie ze procedeert. In haar juridische strijd trekt een lange stoet aan namen, personages en verwikkelingen voorbij die maar moeilijk te volgen is. Dat er nergens duidelijk wordt gemaakt in welke bedrijfstak de fraude zich precies afspeelt, heeft alles te maken met een werkelijk gebeurd schandaal. L'IVRESSE DU POUVOIR toont namelijk vele overeenkomsten met het enorme fraudeschandaal bij oliemaatschappij Elf in 2001, waarbij zowel zakenlieden als ministers betrokken waren. De film begint ironisch genoeg dan ook met de woorden dat al het getoonde op toeval berust.

Claude Chabrol is een regisseur die altijd de vinger wil leggen op de dwingende maatschappelijke positie van mensen. Veel van zijn films spelen zich af in rijke milieus waar de verhoudingen, codes en gedragsregels een soort holle ceremonie vormen, zoals in het toepasselijk getitelde LA CÉREMONIE uit 1995 met Sandrine Bonnaire en Isabelle Huppert. Een bourgeois familie leeft daarin hun leven langs schijnbaar vastgelegde regels, waarin geen plaats is voor Bonnaire en Huppert als vertegenwoordigers van een lagere maatschappelijke stand. Jaloezie en haat is het gevolg, want waar de twee werelden elkaar treffen, bestaat er in de pessimistische visie van Chabrol nooit wederzijds begrip, maar slechts strijd en onverenigbare verschillen.

Ook in L'IVRESSE DU POUVOIR worden de verwoede pogingen van rechter Charmant-Killman niet beloond. De harde wereld van zakenlieden en justitietop is ondoordringbaar wanneer je het machtsspel niet meespeelt. Dit spel wordt door Chabrol echter zo warrig en langdradig uitgewerkt, dat je al snel iedere interesse in het schandaal verliest. Ook de intieme momenten bij de rechter thuis worden vooral aangestipt, maar nooit echt behandeld. De ongeïnspireerde film gaat dan ook uit als een nachtkaars. De afstandelijkheid van stijl en het andermaal terugkerende stokpaardje van de klassenstrijd werkt hier vermoeiend en doet in combinatie met het warrige script de film volkomen de das om.