Climax

Gaspar Noé Is meer dan grensverleggend. Hij is grenzeloos. (Zelf)destructie, geweld en hardheid zijn Noé’s handvatten om zich telkens weer te etaleren en tracht de kijker te shockeren. CLIMAX is een trippende versie van Tarantino’s debuutfilm RESERVOIR DOGS.  

RESERVOIR DOGS en CLIMAX zijn voor een groot gedeelte op één locatie geschoten. Beide films gaan over exact dezelfde vragen: wie van de aanwezigen heeft de boel gemanipuleerd en belazerd? Bij RESERVOIR DOGS is een valse identiteit reden van die vraag. Bij CLIMAX is drugs de boosdoener; want wie heeft er LSD in de sangria gegooid, waardoor iedereen ongewild in een drugstrip is beland? Dat is tevens in één zin samenvattend het verhaal van Noé’s vijfde film. Waar Tarantino complottheorieën kracht bijzet aan de hand van wapens, dialoog en een rationele gedachtegang, doet Noé dat, op de voor hem gebruikelijke manier, met een enorme hoeveelheid bombarie. Zijn gereedschappen: bruut geweld en woede-uitbarstingen in een trippende setting. 

Die uitwerking slaagt. Vanaf de eerste minuut hangt er een bepaalde elektriciteit in de lucht. Het begint met een dosis levenslust. De acteurs dansen erop los en geven alles. De intensiteit is voelbaar. Lichaamssappen vloeien in veelvoud en er is geen stoppen meer aan. Het gaspedaal is vol ingetrapt. In eerste instantie zorgt dat voor een euforisch gevoel bij de dansers, maar door de cocktail van drugs en alcohol, werkt de rem niet meer. Euforie en beleefdheid maken plaats voor oerdriften en banaliteit, waarbij het recht van de sterksten gelden. Noé visualiseert dat zoals we van hem gewend zijn. In het begin van de film is het beeld stabiel in kleurtint, het beeld wordt steeds draaieriger om tot slot ongecontroleerd totaal losgeslagen rondtollend in roodtint te eindigen. Die visuele keuzes werken en sluiten haarfijn aan bij de emoties van de dansers, waardoor de banaliteit enorm krachtig wordt overgebracht. 

Dat ronddraaiende beeld in roodtint heeft Noé in zijn vroege werken IRRÉVERSIBLE en ENTER THE VOID al eerder aan de kijker voorgelegd. En dat is niet de enige herhaling die we zien. CLIMAX is een opeenstapeling Noé-foefjes. Zo start CLIMAX, net als bij IRRÉVERSIBLE, met de aftiteling. Zelfs de innerlijke strijd van de dansers is gelijk aan die van de hoofdrolspeler uit SEUL CONTRE TOUS. Het gaat in beide gevallen om collectieve gedachtegangen en groepsdruk versus een strijd met individuele keuzes en individuele redenaties. 

Noé’s grenzeloosheid is door het vele kopiëren van zijn eigen werk niet meer shockerend en baanbrekend. Zijn eerste twee films SEUL CONTRE TOUS EN IRRÉVERSIBLE sloegen in als een bom. Met CLIMAX, grijpt hij na de flops ENTER THE VOID en LOVE terug op het succes van zijn beginwerken. Enfant terrible Noé bewijst dat de grootmeester na een vormdip weer terug op zijn oude niveau is. Climax voelt als een heerlijke herhaling van geslaagde zetten.